سی‌ام اردیبهشت سالگرد چندین رخداد مهم تاریخی است که اغلب به مرگ و میر و خونریزی منتهی شده است. قدیمی‌ترین نمونه‌اش آن که در ۳۲۵ میلادی شورای اول نیقیه آغاز به کار کرد و این همان انجمنی بود که دین مسیحیت دولتی را زیر نظر کنستانتین امپراتور روم سازماندهی کرد و کمر همت به ریشه‌کنی فرهنگ جهان باستان بست.
حدود دویست سال بعد در ۵۲۶ میلادی زلزله‌ی سهمگینی انطاکیه را ویران کرد و به مرگ دویست و پنجاه هزار تن انجامید. این شهر در آن هنگام در قلمرو روم شرقی قرار داشت. اما پس از زلزله انوشیروان دادگر و سپاهیان ساسانی آنجا را گرفتند و برای مردم انطاکیه شهری دیگر در سوریه ساختند و مردمش را به آنجا منتقل کردند. هرچند منابع تاریخی درباره‌ی ماهیت این عملیات کاملاً شفاف و روشن هستند، برخی از بیانیه‌نویسان دولتی رومی‌ این عملیات درخشان یاری‌رسانی را به فتح انطاکیه و به بردگی گرفتن اهالی‌اش حمل کردند که به شکل نامنتظره‌ و نامعقولی امروز روایت غالب از ماجرا شده است.
برای رد این روایت نامستند کافی است ورود سپاهیان ساسانی به انطاکیه و انتقال مردم به شهری تازه که برایشان ساخته شده بود را با ورود سپاهیان فاتح به شهرهای دیگر مقایسه کنیم. دست بر قضا، دقیقاً در همین روز سی‌ام اردیبهشت دو نمونه‌ی دیگر از این رخداد را داریم. در ۸۹۹ خورشیدی سربازان اسپانیایی که به فرمان شورای نیقیه مؤمن بودند و خود را وارث امپراتوری روم می‌دانستند، همچون مهمانانی عالی‌مقام به پایتخت آزتک‌ها –تنوچتیتلان- وارد شدند، و در همین روز به هنگام جشن مذهبی توکسکاتل که در آن مردم بی‌سلاح شرکت می‌کردند، غافلگیرانه به میزبانانشان حمله بردند و همه‌ی مردم را کشتار کردند. به روایتی بیش از هزار زن و مرد و کودک در این فاجعه کشته شدند. برای این که نمونه‌ی مدرنی هم در این بین داشته باشیم خوب است به فرمان ناپلئون اشاره کنیم که در سال ۱۱۸۱ در همین روز صادر شد و بار دیگر بردگی را -که در جریان انقلاب فرانسه الغا شده بود- در مستعمره‌های فرانسه قانونی ساخت.
از جمله‌ی رخدادهای فاجعه‌بار دیگر این روز می‌توان به سال ۱۲۶۲ اشاره کرد که چنین روزی در آن انفجار آتشفشان کراکاتوآ آغاز شد و به مرگ سی و شش هزار نفر منتهی شد. در ۱۳۱۹ هم اولین زندانیان به اردوگاه آشویتس وارد شدند!
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
درود یاران
به کانال «دان» خوش آمدید، «دان» رسانه‌ایست برای پراکندن دانایی، و فیلم‌هایی کوتاه در زمینه‌های علوم انسانی و دانشهای تجربی را برای همه‌ی پارسی‌زبانان فراهم می‌‌آورد، و با داشتن زیرنویس انگلیسی برای گستره‌ی عامتری از مخاطبان نیز سودمند است. برای خبرگیری و دسترسی به آثار بعدی «دان»، هموند این رسانه شوید و با ما همراه باشید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پژوهش و نگارش: دکتر شروین وکیلی
ویرایش و پردازش: بهنوش عافیت‌طلب
خوانش و تدوین: فرهاد آقابابایی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#دان
#Done
#Sherwin_Vakili
#شروین_وکیلی
#رام
#Ram