– Ermeniler Osmanlıya isyan eden son Hıristiyan millettir.
– Uzun yıllar Osmanlı hakimiyetinde yaşayan Ermeniler devlete bağlılıklarından dolayı “sadık millet” olarak adlandırılmışlardır.
– Osmanlı tarihinde Ermeni Sorunu ilk kez 1877-78 Osmanlı –Rus Savaşı’ndan sonra imzalanan Berlin Ant. da uluslar arası bir sorun haline gelmiştir.
– Doğu Anadolu’da nüfuz kurmak isteyen Rus ve İngilizler tarafından isyana teşvik edildiler.
– Rusların yardımıyla kurulan Hınçak ve Taşnak komitaları Doğu Anadolu’da faaliyet yaptı.
– Osmanlı hükümeti “tehcir yasasını” çıkararak bölgedeki Ermeniler Suriye’ye zorunlu göçe tabi tutuldu (1915). – Rusya’nın 1918’de Brestlitowsk Ant. ile savaştan çekilmesi üzerine Kafkaslarda bir Ermeni devleti kuruldu.
– Wilson İlkelerinden cesaret alan Ermeniler doğuda Aras ve Gümrü civarını işgal ettiler.
– Kazım Karabekir 30 Ekim 1920’de Kars’ı geri aldı. Ermeniler barış istemek zorunda kaldılar.