گزارش تفصیلی

علیرغم آتش بس میان غزه و اسراییل بعد از درگیری های تابستان امسال، شهر بیت المقدس، همچنان صحنه درگیری و زد و خورد میان فلسطینی ها و اسراییلی هاست.

این منطقه که به دلیل وجود مسجدالاقصی، از موقعیت خاصی برای هر دو ملت برخوردار است، از ماه ژوئن، یعنی از زمانی که یک نوجوان فلسطینی توسط اسراییلی های افراط گرا زنده زنده سوزانده شد، متشنج است.

پیدا شدن جسد یک رانندۀ اتوبوس که در خودروی خود به دار آویخته شده بود، بر آتش شعله های این درگیری ها افزوده و سرکوب جوانان فلسطینی توسط نیروهای نظامی اسراییل، شمار مجروحان و کشته شدگان این زد و خوردها را بالا برده است. حمله روز سه شنبه به یک کنیسه و کشته شدن چهار اسراییلی در حال نیایش و قتل دو نفر از حمله کنندگان فلسطینی توسط پلیس اسراییل، از دیگر موارد رویارویی میان این دو نیروی مخاصم است.

نگرانی و ترس از اینکه، این وقایع به آغاز یک انتفاضۀ جدید ختم بشود، دیده می شود. انتفاضۀ دوم نیز از همین مکان مقدس برای مذاهب ابراهیمی آغاز شد و حال، نگرانی از تولد یک انتفاضۀ جدید، موجب شده که اسراییل بر تدابیر امنیتی در این مسجد بویژه روزهای جمعه که فلسطینی ها برای شرکت در نماز جمعه به این مکان می ایند، بیافزاید.

شرق بیت المقدس یکی از مناطقی است که تعداد فلسطینی ها در آن به نسبت اسراییلی ها بیشتر است و دولت اسراییل سعی می کند با شهرک سازی در این منطقه که آن را از سال ۱۹۶۷ میلادی به اراضی تحت اشغال خود افزوده، شمار بیشتری از اسراییلی ها را در این منطقه ساکن کند. در پی همین سیاست، و علیرغم درگیری های رو به گسترش در بیت المقدس، وزیر کشور اسراییل دستور ساختن ۵۰۰ واحد مسکونی در شمال این شهر را صادر کرد. همزمان، ساخت ۲۰۰ منزل مسکونی در شهرک “راموت” در شرق بیت المقدس آغاز شده است.

این ساخت و سازها بر خشم فلسطینی های ساکن این بخش از شهر بیت المقدس افزوده و علیرغم مخالفت جامعۀ بین المللی، دولت اسراییل اعلام کرده که بر اجرای این طرح مصر است و آن را متوقف نخواهد کرد.

بیشتر ساکنان شهرک های یهودی نشین در شرق بیت المقدس از میان یهودیان ارتدوکس و تندرو هستند و تلاش می کنند دسترسی مسلمانان فلسطینی را به اماکن مقدس و بویژه مسجد الاقصی ممنوع کنند. از اقدامات یهودیان شهرک نشین این منطقه از بیت المقدس می توان به جنایت زنده زنده سوزاندن نوجوان فلسطینی توسط یک گروه از یهودیان تندرو اشاره کرد که در پاسخ به قتل سه اسراییلی توسط اعضای گروه عزالدین قسام صورت گرفت.

در حال حاضر، ۱۹۶ هزار یهودی در شهرک های یهودی نشین شرق بیت المقدس زندگی می کنند. تعداد فلسطینی های این منطقه از شهر بیت المقدس نیز ۲۸۲ هزار نفر برآورد می شود. اسراییل این ساخت و سازها را در آنسوی خط موسوم به مرز سبز انجام می دهد که طبق قراردادهای بین المللی منطقه تحت اختیار فلسطینی هاست.

بر اساس آمارهای اعلام شده توسط سازمان غیردولتی اسراییلی “اکنون صلح“، تعداد یهودیان ساکن در شهرک های یهودی نشین بیت المقدس نزدیک به ۳۱۱ هزار نفر گزارش می شود و شمار فلسطینی های این شهر نیز بالغ بر دو میلیون و ۳۶۰ هزار نفر برآورد شده است.

دولت اسراییل به دنبال افزایش شمار یهودیان در این مناطق است و قصد دارد با اجرای برنامه هایی نظیر طرح دو مرحله ای ساخت بیش از ۱۰۰۰ واحد مسکونی که در ماه اکتبر و بدستور نخست وزیر اسراییل آغاز شد، به این هدف برسد. دو شهرک یهودی نشین به نام “رمت اشلومو” در شمال بیت المقدس و شهرک یهودی نشین دیگری به نام “هارهوما” در شرق این شهر از جمله نقاطی است که برای اجرای این طرح انتخاب شده اند.

اتحادیۀ اروپا و آمریکا از اسراییل خواسته اند طرح ساخت این منازل مسکونی در اراضی اشغالی را متوقف کند اما دولت اسراییل از این اقدام سرباز می زند. توقف شهرک سازی در اراضی کرانه باختری و بیت المقدس از شرایط فلسطینی ها برای ادامه مذاکرات صلح است اما به دلیل عدم اجرای این شرط از سوی دولت اسراییل، این مذاکرات ناتمام مانده است.