Suudi Arabistan‘ın başkenti Riyad genişleyen ekonomisi ve hızla değişen silüeti ile hareket halinde bir şehir. Göz alıcı, modern yapısıyla dikkatleri çeken bu kentte 21. yüzyılın hızlı temposunda çağa ayak uydururken, bir yandan da tarihin izlerini takip edebilirsiniz.
Paul McDowell, euronews: “Riyad 60 küsur yılda 150 binden 5 milyona çıkan nüfusuyla adeta mantar gibi çoğalan bir şehir. Ancak değişmeyen bir şey var ki; o da değiş tokuş geleneği. İşte eski pazarında bir açık artırma.”
Bu eski pazarında antika cezvelerden, havalı tüfeklere kadar yok yok. Tarihi çarşı hızlı gelişen kentin geçmişini yansıtıyor.
Riyad modern bir çizgide ilerlerken, eski şehirdeki tarihi mirasından da çok ödün verilmiş. Ancak son yıllarda kent mimari mirasına sahip çıkıyor ve bu yapılar özenle korunuyor.
Bunların arasında modern Suudi Arabistan‘ın kurucusu Kral Abdülaziz’in iktidara geldiğini ilan ettiği Masmak Fort da bulunuyor. Yapı titizlikle restore edildikten sonra halka açılmış.
Özenle korunan yapılardan biri de kralın sarayı. Saray şimdilerde Ulusal Müze’nin de içinde bulunduğu tarihi bir bölgenin merkezinde yer alıyor.
Kentsel Planlama Profesörü Faysal El Mübarek: “Geçmişimizi görmezden geldik, geleneklerimizi göz ardı ettik. Şimdi ise geçmişe dönerek, bu yapıları yenileme ve kentin bu bölgesini olabildiğince eski haline getirme zamanı. Yani bu dokunulamayan bir müze haline getirilmesi gerektiği anlamına gelmiyor, bu modern ihtiyaçlara cevap verecek şekilde eskiyi korumak demek.”
20. yüzyılın ortalarında hızla büyürken Riyad, Amerikan çizgisinde bir gelişim sergilemiş.
Mimar Ali Shuaibi: “Bunun uluslararası bir sorun olduğunu düşünüyorum. Geleneksel kent anlayışında ani bir değişim oldu ve şehir büyüdüğünde, bunun aslında istediğimiz olmadığını anladık.”
1980’lerde Riyad Kalkınma Ajansı kenti kökünden değiştirmek için bir dizi büyük ölçekli proje başlattı. Bu projelerle kültürün ve iklimin daha iyi yansıtılması planlanıyor.
Ali Shuaibi: “İnsanlar bazen ne istediklerini bilmez. Bir deney yapmak ve ondan sonra da tepkilerini dinlemek zorundasınız. Bu yüzden de ilk birkaç deney insanların kamusal alana ne kadar hasret olduklarını bize gösterdi. Riyad‘ın yaşanılacak çok zengin bir şehir haline geldiğini düşünüyorum.”
Bu yeni metro hattı projesiyle kentteki trafik sorununun çözülmesi amaçlanıyor. İnşaatına halihazırda başlanan proje 176 kilometrelik bir alanı kapılıyor.
Riyad Kalkınma Ajansı Ulaştırma Müdürü Abdülrahman Alshalan: “Bu proje insanların yaşam tarzını tamamen değiştirecek. Çünkü proje yaşamlarını ve günlük faaliyetlerini organize edecek. Arabanızı kullanırken gideceğiniz yere ne zaman varacağınızı bilemezsiniz. Yani bu sayede herkesin zamandan tasarruf etmesi sağlanıyor.”
Bu metro hattı Riyad’daki 99 katlı “Kingdom Tower” (Krallık Kulesi) adlı iş merkezinin yanında yer alacak.
Alışveriş merkezinin alt katlarında elektronik eşyalardan parfüme kadar her şeyi satın almanız mümkün. Ya da en az bir milyon Euro’yu gözden çıkarırsanız böyle göz kamaştırıcı bir hediye alabilirsiniz.
Paul McDowell, euronews: “Kingdom Tower’un tepesine çıktığınızda, Riyad‘ın ne kadar gelişmiş olduğunu ve geleceğe nasıl bakmaya devam ettiğini gerçekten hissedebilirsiniz. Saudi Arabian Life programının gelecek bölümünde burada Riyad’da okuyan öğrencilerle tanışacağız.”