جایزه ابتکار عمل بین المللی برای تحول در آموزش (وایس)، به طرح هایی برای تغییر زندگی تعلق می گیرد. در برنامه جهان دانش نگاهی داریم به سه طرح برنده این جایزه.

کودکان بسیاری زندگی کودکی خود را در خیابان ها سر می کنند و با مسائل زیادی از خشونت گرفته تا عدم دسترسی به آموزش روبرو می شوند. ابتدا به پروژه ای در مصر توجه کنیم که به حل این مشکل می پردازد.

قاهره یکی از پرجمعیت ترین پایتخت های جهان عرب است. به گزارش کمیسر عالی پناهندگان در سازمان ملل، بیش از یک میلیون کودک خیابانی در این شهر وجود دارند که شب ها به آسانی دیده می شوند. آنها زیر فشارهای اقتصادی و اجتماعی مجبور به ترک خانواده شده و برای اندکی پول به دست فروشی، تمیز کردن و پیدا کردن جای پارک برای خودروها روی آورده اند.

یک تشکل غیر دولتی به نام “فیس“، طرحی را برای آموزش و حمایت از این کودکان به اجرا درآورده است. بنیانگذار این تشکل غیر دولتی می گوید: “ما به آنها در کسب آموزش های غیر رسمی و مهارت های زندگی کمک می کنیم. یعنی مهارت هایی که به کار حفاظت از بچه ها در خیابان می آید. همچنین در مورد سلامتی و بهداشت و خطر سوء استفاده های جنسی و فیزیکی و قاچاق اعضای بدن و نیز حقوق کودکان، به آنها آموزش می دهیم.”

از آغاز این پروژه در قاهره یعنی از سال ۲۰۰۷، بخش آموزش های غیر رسمی شامل ۲۸ هزار کودک شده، ۳۰ هزار نفر مهارت های زندگی دریافت کرده اند، ۱۱۳ نفر در یک مدرسه خصوصی آموزش دیده اند و بیش از ۳۰ نفر در سیستم مدارس عمومی ادغام شده اند.

تجربه نشان داده که رشته های خلاق مانند موسیقی، هنرهای تجسمی و رقص دست آوردهای آموزشی خوبی داشته، اما همه کودکان به این آموزش ها دسترسی ندارند. به یک پروژه در استرالیا توجه کنیم.

آکوت، پسر بچه ۱۱ساله چند سال قبل از سودان جنگ زده به استرالیا رسید و به مدرسه محلی رفت. این مجموعه مسکن دولتی در شهر ملبورن، خانه بسیاری از مهاجران جدید و خانواده های کم درآمد مانند خانواده آکوت است. مدرسه اکوت مانند بسیاری از مدارس عمومی در استرالیا، کلاس موسیقی یا هنر ندارند. در اینجاست که تشکل غیر دولتی “اتاق موسیقی” به میان می آید.

یکی از دست اندرکاران “اتاق موسیقی” می گوید: “ما در اینجا هستیم به خاطر اینکه باور داریم که کودکان در آموزش خود به دسترسی به هنر، موسیقی، رقص و خلاقیت های دیگر نیاز دارند. متاسفانه در حال حاضر این مسئله در استرالیا مطرح نیست و از هر چهار کودک سه نفرشان از چنین امکانی در مدارس برخوردار نیستند. شواهد پژوهشی در برنامه ما نشان می دهد کودکانی که در برنامه های این اتاق شرکت کرده اند، حضورشان در مدرسه بیشتر شده و نتایج و نمره های تحصیلی آنها در حساب و خواندن و نوشتن بهتر بوده است. آنها همچنین روحیه بهتری دارند و اعتماد به نفس انها بالا رفته است.”

در بسیاری از جوامع، دختران برای انجام کارهای معمول در خانه می مانند و پسر ها به مدرسه می روند. نگاهی می اندازیم به پروژه ای در هند که هدفش تغییر این روند است.

در هند بیش از سه میلیون و ۷۰۰ هزار دختر به مدرسه نمی روند که این سومین آمار بزرگ در این زمینه در جهان است. در روستای “ردوا کالان” در منطقه سیروهی، با جانتو دیدار می کنیم که پس از مرگ پدر، رفتن به مدرسه برایش رویایی دور است.

اما تیم جوانی از داوطلبان از “بنیاد آموزش دختران“، که به “گروه بالیکا” شهرت دارد، این وظیفه را برعهده گرفته است. این تشکل غیر دولتی برآنست تا با بسیج نیرو و اعمال نفوذ بر منابع دولتی و خصوصی، امکان آموزش با کیفیت را برای دختران فراهم کند.

گروه “آموزش دختران” به توسعه و کاربرد شیوه های خلاقانه آموزش کودکان در مدارس دولتی دست زد و جانتو و همکلاس هایش به آموختن ریاضی و زبان پرداختند. آموزش مهارت های زندگی در امور اجتماعی و مالی، به دخترانی مانند جانتو کمک می کند تا در جامعه فعالتر شوند.

نسخه کامل این گزارش را می توانید در برنامه “جهان دانش” مشاهده کنید.