Kriket sporuyla asını duyuran ve Pakistan politikasının yükselen isimlerinden biri olan İmran Han Global Conversation programımıza konuk oldu.

İsabelle Kumar, euronews:

“Pakistan’da güvenlik her zaman olduğu gibi hassas bir konumda. Taliban ile devam eden ve ve onbinlerce kişinin hayatına malolan çatışmalarda barış umudu çok da güçlü değil. İmran Han ülkenin kuzeyinde karışıklıkların yaşandığı bir bölgeden seçildi ve barış için çaba gösteren bir siyasetçi olarak biliniyor. Muhalifleri ise onun Taliban’a karşı gerekenden daha yumuşak tutum takındığını savunuyor. İmran Han Global Conversation programında konuğumuz. Katıldığınız için teşekkür ederiz.

Barış çabalarının sonlanmasının ardından Taliban’a karşı bir askeri operasyon başlatıldı. Örgüt bu operasyonda 23 asker öldürdüğünü duyurdu. Siz askeri operasyonları destekliyor musunuz?”

İmran Han:

“İki noktayı tashih etmem gerekiyor. İlk olarak barış ve diyalogdan yana olmanız demek Taliban’a karşı yumuşak olmanız demek değil. Örgüte karşı 9 buçuk yıldır askeri operasyonlar düzenleniyor. Olan biten ise yalnızca daha kötüye gitti. Eskiden bir Taliban vardı şimdi böyle elli tane grup oldu. Askeri müdahaleler Pakistan için felaketle sonuçlandı. Direnişe bir de aşırılıklar eklenmiş oldu.”

euronews:

“Yani bu operasyonu desteklemiyor musunuz?”

Han:

“Operasyonların diyalog imkanı tümüyle tükendikten sonra başvurulacak bir yöntem olduğuna inanıyorum. Ancak Pakistan’da hükümetle Taliban arasında hiçbir zaman gerçek bir diyalog imkanımız olmadı ki? Bu ilk barış girişimiydi ve sonuçsuz kaldı. Elli tane Taliban grubu var ve bunların bir bölümünün barış sağlanması gibi bir amacı yok. Böyle olunca da barış süreci başlayınca terörist eylemler de arttı.”

euronews:

“Peki onlarla nasıl müzakere edilebilir ki? Barış süreci nasıl yürüyebilir?”

Han:

“Olabilir çünkü grupların çoğunluğu barış istiyor. Aslında amacımız barış gibi bir niyeti olmayanları sürecin dışında tutmaktı. Eğer elli grup varsa ancak onları ayrıştırabilir ve zorluktan yana olanları dışlayabilirseniz mücadeleyi kazanabilirsiniz. En azından geniş grupları kendi yanınıza çekmelisiniz ve görünen de bunun olabileceği yönündeydi.”

euronews:

“İzleyicilerimizden bize sorularını göndermelerini istemiştik: “İmranKhan1984” kullanıcı adına sahip olan izleyicimizin sorusu şu: Sizin için kırmızı çizgi nedir? Ancak ne olursa bu çizginin aşıldığını düşünür ve barış görüşmelerinden ümidinizi keserek askeri yöntemi benimsersiniz?”

Han:

“Ne Afganistan için ne de Pakistan için bir askeri çözüm olabilir. Pakistan’da grupların büyük çoğunluğu diyaloğa açık. Ancak bu süreç başlayamadı bile. Müzakereciler arasında yalnızca iki görüşme yapılabildi ve hemen ardından bu süreci sabote etmek için bombalar patlamaya başladı. Bence barışı sabote eden bu kişiler ayrıştırılmalı ve onlara dönük olarak operasyon düzenlenmeli. Fakat bütünüyle Kuzey Veziristan’a bir operasyon düzenlenecek olursa 700 bin sivilin hayatı tehlikeye atılmış olacak. Helikopterlerle, toplarla oralar bombardımana maruz bırakılacak ve sonucunda kadınlar, çocuklar ölecek. Sonra da birileri intikam almak isteyecek. Durum daha da kötüye gidecek ve daha fazla terör eylemi olacak.”

euronews:

“Peki siz neden müzakerelere katılmadınız? Oysa bunu yapacak imkana sahiptiniz. Bu soru size Adil İshak Abbasi tarafından yöneltiliyor. Sizin ağırlığınızı koymak yerine neden kendinizi sürecin dışında tuttuğunuzu soruyor.”

Han:

“İlk olarak söylemeliyim ki partimiz orada temsil edildi Rüstem Şah Muhmand…”

euronews:

“Zannediyorum daha fazla etkili olmanızı kastediyor.”

Han:

“Hayır hayır. Müsaade edin açıklayayım. Taliban benden onları temsil etmemi istedi. Ben nasıl onları temsil edebilirim? Elli farklı grup var nasıl onlara kefil olabilirim? Bu söz konusu bile olamazdı.”

euronews:

“İmajınıza dönük bir endişe mi taşıdınız? Sizi Taliban Han olarak adlandıranlar var. Bundan mı endişe ettiniz?”

Han:

“Ben onları tanımıyorum ve dayanak noktalarının ne olduğunu da bilmiyorum. Komiteye temsilcimizi gönderdik, görüşmeler başladı ve bir Taliban grubunun askerleri öldürerek süreci sabote etmesine kadar da devam etti.”

euronews:

“Sizce devam mı etmeliydi. Sabotaja rağmen sürdürülmeli miydi?”

Han:

“Evet. Konuşmak istemeyen gruplar dışlanmalıydı. 23 askerin ölümünden sorumlu olan Taliban‘ın peşine tabii ki düşülmeliydi. Bu neden yapılmasın?”

euronews:

“Zaten askerlerin yaptığı da bu değil mi?”

Han:

“Hayır onlar Kuzey Veziristan’a gidiyor. Oysa saldırı Muhman Taliban gibi bambaşka bir grup tarafından yapılmıştı. Şimdi Kuzey Veziristan bombalanıyor ve ben bunun şiddeti arttıracağından endişe ediyorum.”

euronews:

“Şöyle bir demecinizi hatırlıyorum yanlışım varsa lütfen düzeltin; Pakistan hükümeti ABD’nin teröre karşı mücadelesinden desteğini çekiyorsa, Amerikalıların Pakistan’daki insansız hava araçlarıyla düzenlediği saldırılar da sona ermeli. Bu yapıldığı takdirde Pakistan Taliban‘ı da güç kaybedecektir. Doğru mu?”

Han:

“Bu militer bakışın arkasında Amerika’nın Afganist